Hút Chân Không Là Gì? Tác Dụng và Ứng Dụng Trong Bảo Quản Thực Phẩm

Hút chân không là quá trình loại bỏ toàn bộ không khí bên trong một vật chứa như túi nilon, chai, lọ,… nhằm tạo ra môi trường không có không khí, hay còn gọi là môi trường chân không.

Do môi trường chân không không chứa oxy và vi sinh vật, nên có khả năng ngăn chặn quá trình oxy hóa cũng như sự xâm nhập của vi khuẩn, nấm mốc. Nhờ đó, phương pháp hút chân không được ứng dụng rộng rãi trong việc bảo quản thực phẩm, giúp thực phẩm giữ được độ tươi ngon và kéo dài thời gian sử dụng lên đến 3 – 5 lần so với cách bảo quản thông thường.

Hãy cùng bao bì Khởi Phát đi tìm câu trả lời của câu hỏi: Hút chân không là gì? Ứng dụng và tác dụng trong việc bảo quản thực phẩm an toàn tươi ngon và được lâu.

Để quá trình hút chân không diễn ra hiệu quả và nhanh chóng, bạn nên sử dụng máy hút chân không chuyên dụng. Thiết bị này sẽ hút hết không khí bao quanh thực phẩm và đồng thời hàn kín miệng túi, tạo điều kiện lý tưởng để bảo quản lâu dài.

Ứng dụng trong lĩnh vực thực phẩm: Hút chân không trong ngành thực phẩm có vai trò quan trọng trong việc loại bỏ không khí xung quanh thực phẩm, từ đó ức chế sự phát triển của vi sinh vật, vi khuẩn và nấm mốc. Nhờ đó, thực phẩm được bảo quản an toàn hơn và kéo dài thời gian sử dụng đáng kể.

Khi thực phẩm được đặt trong môi trường chân không, điều kiện sống của vi khuẩn và các tác nhân gây hư hỏng bị hạn chế tối đa. Điều này giúp giữ nguyên độ tươi ngon và chất lượng của sản phẩm trong thời gian dài hơn so với phương pháp bảo quản thông thường.

Đặc biệt, đối với các sản phẩm như thịt và cá, nếu được hút chân không đúng cách, có thể bảo quản lên đến 2 năm mà vẫn đảm bảo chất lượng và an toàn khi sử dụng.

Tác dụng của hút chân không trong bảo quản thực phẩm

Việc hút chân không bao bì giúp tạo ra một môi trường không có không khí, mang lại nhiều lợi ích trong quá trình bảo quản thực phẩm. Môi trường chân không này giúp hạn chế tối đa sự phát triển của vi khuẩn, nấm mốc và các tác nhân gây hư hỏng, từ đó kéo dài thời gian sử dụng và giữ thực phẩm luôn tươi ngon.

Kéo dài thời gian bảo quản:

Hút chân không giúp kéo dài đáng kể thời gian sử dụng của thực phẩm, thường lâu hơn từ 3 đến 5 lần so với các phương pháp bảo quản thông thường như để trong hộp hoặc túi nhựa. Tuy nhiên, thời hạn bảo quản thực tế còn phụ thuộc vào điều kiện lưu trữ cụ thể — chẳng hạn như thực phẩm được đặt trong tủ đựng thức ăn, tủ lạnh hay tủ đông — mỗi môi trường sẽ ảnh hưởng khác nhau đến độ bền và chất lượng của sản phẩm.

Giữ nguyên độ tươi ngon và chất dinh dưỡng:

Phương pháp hút chân không không chỉ giúp kéo dài thời gian bảo quản mà còn đặc biệt hiệu quả trong việc giữ nguyên độ ẩm tự nhiên, hương vị vốn có và hàm lượng chất dinh dưỡng của thực phẩm.

Khi không khí được loại bỏ khỏi bao bì, quá trình oxy hóa bị chặn lại, từ đó ngăn chặn sự mất đi của các vitamin, khoáng chất và enzym có lợi. Điều này đặc biệt quan trọng đối với những loại thực phẩm dễ hư hỏng như thịt, cá, rau xanh và củ quả, bởi những sản phẩm này rất nhạy cảm với oxy và vi khuẩn trong không khí.

Hút chân không còn giúp thực phẩm không bị khô, mất nước hay biến đổi màu sắc trong quá trình bảo quản, nhờ đó giữ được hương vị đậm đà và giá trị dinh dưỡng gần như nguyên vẹn, kể cả khi lưu trữ trong thời gian dài trong tủ lạnh hoặc tủ đông. Đây là lựa chọn lý tưởng cho các gia đình, nhà hàng và cơ sở sản xuất thực phẩm yêu cầu chất lượng bảo quản cao.

Ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn và nấm mốc

Bảo quản thực phẩm trong môi trường chân không là một cách hiệu quả để ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn và nấm mốc. Quá trình hút chân không giúp loại bỏ gần như hoàn toàn lượng oxy có trong bao bì thực phẩm.

Vì hầu hết các loại vi sinh vật, bao gồm vi khuẩn gây hại và nấm mốc, đều cần oxy để sinh sôi và phát triển, nên khi không còn oxy, môi trường này trở nên bất lợi cho sự tồn tại của chúng. Nhờ đó, thực phẩm được bảo vệ tốt hơn trước các tác nhân gây hư hỏng, giữ được độ an toàn và chất lượng trong thời gian dài hơn.

Tiết kiệm không gian lưu trữ

Các loại túi thực phẩm được hút chân không không chỉ giúp kéo dài thời gian bảo quản mà còn tiết kiệm đáng kể không gian lưu trữ trong tủ lạnh hoặc tủ đông. Nhờ việc loại bỏ không khí, túi trở nên gọn gàng, không phồng to như các phương pháp bảo quản thông thường.

Bên cạnh đó, bao bì hút chân không thường trong suốt hoặc có thiết kế rõ ràng, giúp bạn dễ dàng nhận biết và phân loại thực phẩm bên trong, từ đó quản lý thực phẩm hiệu quả hơn, tránh tình trạng quên sử dụng hoặc để hư hỏng.

Tiết kiệm thời gian và chi phí

Việc hút chân không thực phẩm giúp quá trình bảo quản trở nên đơn giản và tiết kiệm thời gian, đặc biệt khi đóng gói và cấp đông các loại đồ ăn nhẹ hoặc rau củ. Thực phẩm sau khi được hút chân không sẽ được sắp xếp gọn gàng, dễ lưu trữ và dễ dàng lấy ra sử dụng khi cần mà không mất nhiều công sức.

Ngoài ra, túi hút chân không còn rất tiện lợi cho phương pháp nấu ăn sous vide, nơi thực phẩm được nấu chín trong môi trường nhiệt độ thấp, ổn định trong khi vẫn nằm nguyên trong túi kín. Phương pháp này giúp giữ lại trọn vẹn hương vị, độ ẩm và chất dinh dưỡng của thực phẩm.
Bạn có thể bảo quản thịt tươi lên đến 6 tháng bằng cách mua với số lượng lớn, sau đó chia nhỏ thành từng phần phù hợp với khẩu phần ăn. Sau khi chia, hãy hút chân không từng phần thịt và bảo quản trong ngăn đông. Cách làm này không chỉ giúp giữ thịt tươi lâu hơn mà còn thuận tiện khi sử dụng, giảm lãng phí và tiết kiệm thời gian chuẩn bị bữa ăn hằng ngày.

Hạn chế và lưu ý khi sử dụng phương pháp hút chân không

• Không loại bỏ hoàn toàn vi khuẩn:

  Thực tế, bản thân thực phẩm cũng chứa một lượng không khí nhất định bên trong cấu trúc của nó. Bên cạnh đó, một số loại vi khuẩn kỵ khí – tức là có khả năng tồn tại và phát triển mà không cần oxy – vẫn có thể tồn tại trong môi trường hút chân không.

  Vì vậy, phương pháp hút chân không không hoàn toàn ngăn chặn được sự hư hỏng của thực phẩm, nhưng nó có thể làm chậm quá trình này một cách hiệu quả, giúp kéo dài thời gian bảo quản và duy trì chất lượng thực phẩm trong thời gian lâu hơn so với các phương pháp thông thường.

• Không phù hợp với mọi loại thực phẩm: Một số loại như ngô, đậu, bột mì hoặc sữa có đặc điểm về kết cấu hoặc độ ẩm khiến chúng khó bảo quản an toàn trong môi trường chân không, hoặc dễ bị biến đổi chất lượng nếu không xử lý đúng cách trước khi đóng gói.
• Nguy cơ ngộ độc botulinum: Nếu không được bảo quản đúng cách, thực phẩm hút chân không có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn Clostridium botulinum phát triển, gây ngộ độc.

Ứng dụng của hút chân không trong các lĩnh vực khác

• Bảo quản quần áo và chăn màn: Giúp tiết kiệm không gian lưu trữ và bảo vệ khỏi ẩm mốc.
• Đóng gói linh kiện điện tử: Ngăn chặn sự oxy hóa và bảo vệ khỏi độ ẩm.
• Bảo quản dược phẩm và thiết bị y tế: Đảm bảo môi trường vô trùng và kéo dài thời gian sử dụng.

Cách thực hiện hút chân không tại nhà

• Sử dụng máy hút chân không chuyên dụng: Đảm bảo hiệu quả và an toàn khi bảo quản thực phẩm.
• Phương pháp thủ công: Sử dụng ống hút hoặc chậu nước để loại bỏ không khí khỏi túi đựng thực phẩm.
• Lưu ý khi sử dụng: Đảm bảo thực phẩm được làm sạch và khô ráo trước khi hút chân không; ghi chú ngày tháng để theo dõi thời gian bảo quản.